Hoe kinderen hun woordenschat vergroten

Kinderen hebben niet gelijk een grote woordenschat. Maar tegelijk kennen ze vaak al meer woorden dan we denken. In dit blog leg ik (Joanneke) uit hoe kinderen hun woordenschat vergroten. 

“Het wachtwoord is onjuist”

Mijn zoontje voert een wachtwoord in op een digitaal dagboek. Als je het goede wachtwoord zegt, gaat het dagboek open. Mijn zoontje weet het wachtwoord niet, dus zegt het dagboek: ‘het wachtwoord is onjuist’. Een nieuwe poging dan maar: ‘spreek je wachtwoord in’ zegt het dagboek. Aha, nu weet mijn zoontje wat hij moet zeggen: ONJUIST! “Het wachtwoord is onjuist,” spreekt het dagboek opnieuw. Tja… dat levert grote frustratie op. “Ja, dat zeg ik toch, onjuist!”

Even ben ik verwonderd dat hij het woord onjuist nog niet kent. Dan realiseer ik me hoe wonderlijk het is dat hij ál die andere woorden al wel kent. Zonder dat er (door mij) bewuste oefening aan te pas kwam. Geweldig!

Woordenschat vergroten

Jonge kinderen leren woorden doordat zij dingen doen in een voor hen herkenbaar patroon. Bijvoorbeeld: eten, drinken, in bad, naar bed en weer uit bed. Het lukt ze daardoor op een gegeven moment om dingen te labelen. Als kinderen iets ouder zijn, vergroten ze hun woordenschat door het maken van categorieën. Zo weten ze bijvoorbeeld dat niet alleen hun kinderstoel een stoel is, maar ook die dingen in de woonkamer en bij de kapper stoelen zijn. Dat doen ze door gemeenschappelijke kenmerken te onderscheiden. Vier poten en een zitvlak in het geval van een stoel.

Spelenderwijs ondersteunen

Als jouw kindje begint met praten, kun je een aantal dingen doen om hem spelenderwijs woorden te leren. Bijvoorbeeld deze twee dingen:

1. Benoem wat je ziet en doet terwijl je bezig bent. Dat helpt je kind om dingen te labelen. Ook al praat je kind nog niet terug, praten met hem is ontzettend belangrijk!
2. Benoem de eigenschappen van dingen die je ziet en doet. Dat helpt je kind om gemeenschappelijke kenmerken te onderscheiden en daardoor categorieën te maken.

Grote woordenschat

Woordenschat is nodig om te kunnen leren en ontwikkelen. Hoe meer woorden je kind kent en begrijpt, hoe meer context je kind heeft om onbekende woorden tóch te begrijpen. Mijn zoontje heeft een minuut lang geprobeerd om het dagboek open te krijgen met het woord onjuist. Daarna vroeg hij om hulp. In een volgende situatie zal hij misschien weten dat een woord dat begint met ON waarschijnlijk een negatieve betekenis heeft. Dat ontdekken we vast snel genoeg.

Foto header: Unsplash / Joseph Rosales