“Aan mijn opvoedstijl ligt het niet. Toch?”

Mijn dochter is zeven maanden als ze voor het eerst gaat staan en nog geen jaar als ze haar eerste woordjes zegt. Tegen de tijd dat ze anderhalf is kan ze zichzelf prima verstaanbaar maken. Ze kletst honderduit, is vrolijk en maakt met iedereen een praatje. Ik heb me voorgenomen om positief op te voeden en veel complimenten te geven. Met zo’n kind is dat een piece of cake. Dacht ik…

Een aantal jaar later heb ik ineens een onzeker kind in huis, dat constant op zoek is naar bevestiging. Hoe kan dat nou, vraag ik me af? Ik dacht echt dat ik het opvoeden volgens het boekje deed. Natuurlijk leer ik mijn dochter wat wel en niet mag en geef ik duidelijk mijn grenzen aan. Maar de dingen die ze nog niet goed kan bestraf ik niet en ik lever geen kritiek, dat zorgt ervoor dat ze geen negatief zelfbeeld krijgt. Ik vestig juist mijn aandacht op wat ze wel goed kan en geef daarvoor complimenten.

Oudstekindsyndroom
En dan ineens… realiseer ik me dat mijn complimenten altijd gericht zijn op de dingen die ze goed kan. Ik ben als kersverse moeder steeds ongelooflijk trots. En omdat ze de oudste is, is álles wat ze doet even geweldig. “Wat knap dat je al kunt staan, grote meid”, “och het is zo’n heerlijk kind, ze kletst honderduit”, “wat heb je het goed gedaan bij je eerste zwemles, knap hoor!”. Mijn positieve woorden zijn helemaal niet gericht op wie zij IS, maar op wat ze DOET. Niet op de KARAKTEREIGENSCHAPPEN die ze nodig had om te doen wat ze deed, maar op het EINDRESULTAAT.

Jezelf leren kennen
Logisch dat ze constant het gevoel heeft dat ze aan een bepaalde standaard moet voldoen. Logisch dat ze steeds op zoek is naar bevestiging. Hoe kan ze nu zelf beslissen of ze iets goed deed of niet? Hoe kan ze zelf beoordelen wat ze nog kan leren en dat het goed is dat het nog niet perfect is? Hoe kan ze zichzelf echt leren kennen? Ze heeft nog maar weinig in haar leven gedaan waar ze geen compliment voor kreeg.

Positief maar dan anders
Mijn opvoedstijl is nog steeds positief. Maar ik heb wel een aanpassing gedaan in de manier waarop ik complimenten geef:

1. Ik geef complimenten die gaan over wie mijn dochter echt is. Over haar karakter.
2. Ik zeg het (af en toe) ook als ik het anders aan zou pakken. Bijvoorbeeld wanneer ze een kledingcombinatie aantrekt die ik niet bij elkaar vind staan. Ik merk dan dat ze er even over nadenkt, maar vervolgens toch haar eigen plan trekt. Top.
3. Ik zeg iets over het proces dat ze heeft doorgemaakt en niet over het eindresultaat. Ik zeg bijvoorbeeld iets over haar doorzettingsvermogen als het haar na heel veel keer proberen lukt om zelf te fietsen.
4. Ik benoem wat ik zie. Als ze me vroeger wilde laten zien dat ze met de paardjes aan het spelen was zou ik hebben gezegd “wat ben jij daar lief mee aan het spelen zeg, hartstikke mooi”. Nu zeg ik bijvoorbeeld: “de paardjes staan netjes op een rij en ik zie dat ze allemaal eten in hun voerbakjes hebben.”

Met name de vierde voelde in het begin onnatuurlijk. Maar mijn dochter reageert er goed op. Ze ziet dat ik écht kijk naar wat ze aan het doen is en dat doet haar goed.

Blijven ontdekken
Het blijft genieten zo’n oudste. Steeds weer nieuwe dingen om te ontdekken. Zowel bij haar, als bij mezelf.