In twee stappen écht in gesprek met je afstandelijke tiener
Jonathan Pellegrom werkt al ruim 12 jaar met jongeren bij Youth For Christ. Hij weet als geen ander hoe lastig het kan zijn in contact te komen met tieners. Om ouders met pubers te inspireren en helpen te connecten met hun kind, schrijft hij hier regelmatig een blog.
Heb jij ook zo’n puber die expert lijkt te zijn in het beantwoorden van je vragen met één woord?
‘Hoe gaat het?’
‘Goed…’
‘Hoe was het op school?’
‘Prima…’
‘Wat vond je van de preek zondag?’
‘Saai…’
‘Wil je erover praten?’
‘Nee…’
‘Waarom niet?’
‘Gewoon…’
Herkenbaar? Ik weet nog goed dat ik mijn werk met straatjongeren begon en tegen dit soort korte antwoorden aanliep. Enthousiast begroette ik de jongeren als ik hen op straat tegenkwam of wanneer we een jongerenactiviteit hadden georganiseerd. En als een echte overenthousiaste jongerenwerker had ik één doel: echte hart-tot-hart-gesprekken voeren.
Dus elke keer wanneer ik over straat liep of in de activiteit zat, probeerde ik het maximale te halen uit mijn empathie, oprechte interesse en sociale vaardigheden. Maar hoewel ik gesprekken probeerde te openen met vragen waar een gemiddelde psycholoog vol bewondering van zou opkijken, leek het wel alsof ik soms tegen een muur stond te praten. Volledig ongeïnteresseerd liepen jongeren verder als ik hen een vraag stelde. Of ze beantwoordden mijn vragen met woorden van één lettergreep zoals hierboven, terwijl ze onafgebroken op hun telefoon bleven staren.
Jonathan schreef vorig jaar samen met zijn collega Corine een heel mooi boekje over hoe je als ouder van positieve invloed kunt zijn op je puber. Laat je inspireren en bestel Pubergeschikt nu gratis!
Regelmatig zat ik aan het eind van de avond gefrustreerd de avond nogmaals af te spelen in mijn hoofd. Hoe kan ik nu in gesprek komen met deze afstandelijke tieners?
Ik zal eerlijk zijn: er is geen magische formule waarmee je opeens alleen nog maar fantastische gesprekken voert met je puber. Maar er is wel iets anders wat kan helpen om vaker goede gesprekken met je puber te hebben, namelijk: spiegelen en labelen.
Elk mens verlangt ernaar om écht gezien, begrepen en gehoord te worden door anderen. En dat geldt ook voor jouw tiener, ondanks zijn soms afstandelijke buitenkant. En met spiegelen en labelen breek je door die muur heen en leg je echt contact.
De eerste stap is spiegelen:
Wat je hiermee doet, is je kind als het ware kopiëren, waardoor het voor hem of haar voelt dat jullie op één lijn zitten en je hem of haar begrijpt. Dit doe je door de laatste woorden van wat je puber net heeft gezegd, te herhalen. Stel je voor dat je de vraag hebt gesteld: ‘Wat vond je van de preek afgelopen zondag’. En je krijgt het antwoord terug: ‘Saai’. Door vervolgens te vragen: ‘Saai?’, en een stilte te laten vallen, nodig je jouw puber uit om meer te vertellen.
De tweede stap is labelen:
Je probeert hier in te schatten hoe iemand zich voelt en dat geef je terug door je zin te beginnen met: ‘Het klinkt alsof…’ of: ‘Het voelt alsof je…’ Je geeft hiermee emoties een naam, en zet een grote stap in de beleving van je tiener dat je hem of haar begrijpt. Bijvoorbeeld: ‘Het klinkt alsof vandaag een moeilijke dag voor je was op school…’
Ik merkte dat hoe meer ik dit ging toepassen, hoe meer échte gesprekken er begonnen te ontstaan. Want hoe afstandelijk of ongeïnteresseerd je tiener er ook van de buitenkant uitziet, ik weet één ding zeker: hij wil niets liever dan dat jij hem als ouder ziet en hoort.
Probeer deze week deze twee stappen eens uit zodra je weer een antwoord van één lettergreep op je vraag krijgt. En denk dan terug aan deze twee woorden: spiegelen en labelen. Herhaal de laatste woorden. En probeer zijn of haar emoties te beschrijven en zie de kracht van empathie zijn werk doen!
Wil je meer tips en inspiratie? Jonathan schreef samen met zijn collega Corine het boekje Pubergeschikt, speciaal bedoeld om ouders met kinderen vanaf de tienerleeftijd te helpen verbinden met hun puber. Je kunt het boek nu helemaal gratis bestellen!
Hoi! Ik ben Jonathan, teamleider van Youth for Christ Rotterdam. En ook spreker en auteur voor Youth for Christ Nederland. Al ruim 12 jaar werk ik met straatjongeren in Rotterdam en ben ik betrokken bij kerkelijk jeugdwerk, jeugdzorg en pleegzorg. Ook ben ik schrijver van de boeken ‘(P)ubergeschikt’ en ‘De 5 gewoontes’. Ik ben getrouwd met Jeanine en vader van drie dochters. Ik sport veel, doe aan outdoor survival en breng graag tijd door met goede vrienden. Het is mijn passie een man naar Gods hart te zijn en impact te maken met mijn leven. Check voor meer info www.jonathanenjeanine.com