
-
21 okt 2021
-
Blogs, Geloof, Rust & Balans
-
door Daniëlle Koudijs
-
0 comment
Maskers af: waarom schaamte een grote rol speelt bij dit thema
Ik ben voorstander van het eerlijk en oprecht zijn en het echte leven laten zien. Maar ik begrijp het heel goed als dat niet en plein public gebeurt op social media. Mijn overbuurman weet toch ook niet precies wat er achter mijn voordeur gebeurt?
Het nut van maskers
Bij het thema ‘Maskers af’ gaat het verder dan dat wat we delen op social media. Als we het hebben over maskers in ons leven, bedoelen we dat je iets van jezelf verstopt. Dat je je beter voordoet dan je daadwerkelijk bent, je ware gevoelens verbergt of dat je je groot houdt terwijl je leven eigenlijk in puin ligt.
Soms is zo’n masker handig of nodig. Bijvoorbeeld als je op je werk moet presteren en even geen ruimte hebt om kwetsbaar te zijn. Of als je als moeder moet laten blijken dat je oké bent terwijl je intern over je nek gaat van de schaafwond op de knie van je zoon. Dan spaart het je energie.
Een masker wordt onhandig als het je belemmert in ontwikkeling, je eigenwaarde aantast, je belemmert in je relatie met je kinderen of in je relatie met je partner. Of als het leven dat je met je masker op leidt eigenlijk een gevangenis is. Dan lijkt het masker je te sparen, maar kost het je energie doordat je waakzaam moet zijn.
Waarom is je masker afzetten zo moeilijk?
Negen van de tien keer houden we ons masker liever op uit schaamte. Brené Brown schrijft in haar boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’ dat er een verschil is tussen schaamte en schuldgevoel. Schuldgevoel wijst je op gedrag dat niet goed was en zet aan tot actie om het te verbeteren. Schaamte werkt vernietigend. Het zegt: ‘ik ben slecht’ en is funest voor ons idee dat we kunnen veranderen en verbeteren.
Als we onze maskers ophouden, gebeurt dat vaak omdat anderen niet mogen zien hoe slecht we zijn. Omdat we bang zijn om afgewezen te worden, niet begrepen te worden, verstoten te worden of wat voor pijnlijke reactie ook. Je schaamt je voor wat er achter je masker zit en bent bang voor de reactie daarop.
Overlevingsmechanismen
Het gevoel van schaamte resulteert vaak ook in pijn. En pijn activeert het overlevingsdeel van ons brein. Brené Brown schrijft daarover dat dat ‘het deel is dat ons ertoe aanzet weg te rennen, ons te verstoppen of anderen aan te vallen’. Sommige van die reacties roepen nog meer schaamte op, als je bijvoorbeeld helemaal uit je plaat gaat tegen je kinderen.
Herstellen van schaamte, kan dat?
Ja dat kan. Brené Brown schrijft in haar boek over ‘schaamtebestendigheid’: het vermogen om schaamte te herkennen en er constructief mee om te gaan. Daarbij heeft ze het over vier stappen die altijd leiden tot empathie en herstel, in welke volgorde je zo ook zet:
- Herken de signalen en oorzaken van schaamte
- Stel je kritisch op
- Zoek contact met anderen
- Spreek je schaamte uit
Schaamtebestendigheid vergroot je gevoel van verbondenheid. Dat je er bij hoort, wat er ook is.
Empathie voor jezelf
Het gevoel van schaamte kan al een stuk minder belastend zijn als je leert om empathie te hebben voor jezelf. Als je met medeleven en zonder oordeel naar jezelf kunt kijken, is het een stuk minder eng om je schaamte onder ogen te komen. Het maakt het makkelijker om naar buiten te stappen en je masker af te zetten.
Wat voor effect heeft het als je je masker afzet en schaamte onder ogen komt?
Ik geloof dat het een last van je schouders is als je durft te delen over dat waar je je voor schaamt. Schaamte is niet van God. Het heeft iets vernietigends in zich en houdt je weg bij je doel. Het verlamt en vermoeit en trekt een zware wissel op je energielevel.
Het afzetten van je masker en schaamte onder ogen komen, leidt tot herstel en vrijheid. Hoe tof is dat?
Ervaringsverhaal
Toen ik mijn man in september 2012 leerde kennen, had ik net een half jaar intensief met God doorgebracht. In de jaren daarvoor had ik namelijk heel wat verkeerde keuzes gemaakt op gebied van vriendjes en seks. In relaties kon ik me niet 100% geven en ik sloot me vaak af. Toen ik er eenmaal achter kwam waar dat vandaan kwam, ben ik met God en een therapeut aan de slag gegaan. Ik ben gaan onderzoeken welke rol mijn biologische vader, de tijd dat ik als kind gepest werd en de ervaringen met mijn eerste vriendje speelden.
Ik was er in die tijd dat ik me schaamde voor mijn keuzes van overtuigd dat ik de échte liefde niet waard was. Dat er altijd wel wat aan de hand zou zijn in mijn relaties. Een vriendin met wie ik dit deelde, werd furieus en ging met mij bidden voor herstel. ‘Jij bent een dochter van de Koning en gemaakt voor zoveel meer!’ Ze legde de vinger op de zere plek en samen gingen we naar God. Maandenlang dook ik de Bijbel en verschillende boeken in om te ontdekken en te leren hoe God vrouwen ziet, hoe Hij over liefdesrelaties denkt en hoe Hij vaderschap en moederschap ziet. Wat was dat een intense, pittige maar mooie tijd. Heel wat wonden zijn hersteld in die periode en ik heb zoveel van Zijn liefde mogen ervaren door de woorden van Waarheid die ik las in de Bijbel! Daar ben ik nog elke dag dankbaar voor.
En toen ontmoette ik Jos. Vanaf het begin van onze relatie voelde ik de schaamte weer terugkomen: Als hij zou weten wat ik allemaal heb gedaan en welke fouten ik heb gemaakt, dan wil hij me niet, was mijn overtuiging. Het makkelijkste zou zijn om het te verstoppen, maar ergens wist ik dat dat niet de oplossing was voor het krijgen van een goede, stevige relatie.
Vanaf het prille begin hoorde ik God in mijn hart zeggen: maak Jos deelgenoot van jouw verleden. Je bent die vrouw niet meer, dat zal hij zien.
Stap voor stap ben ik mijn verleden met Jos gaan delen. En elke keer als ik weer wat deelde, voelde ik minder schaamte. Dat proces heeft ruim anderhalf jaar geduurd. Toen pas durfde ik mijn laatste grote geheim met hem te delen in een brief. Ik verwachtte een pittige reactie maar het enige dat hij terugschreef is: Ik hou van jou. Toen we er later over spraken zei hij: ‘Ik heb je leren kennen zoals je nu bent. God heeft jou zo mooi gemaakt! Dat wat was heeft je wel gevormd, maar is niet wie je echt bent. En wat ik zie is een prachtige, liefdevolle vrouw.’
Doordat de schaamte verdween, zijn de dingen uit mijn verleden nooit een issue geworden tussen Jos en mij. Natuurlijk floept er nog wel eens een herinnering of gedachte op, maar doordat het in de openheid is, kan het nooit tussen ons in komen te staan en is de balans tussen ons goed.
Ik wens jou ook openheid, vrede en genezing op welk terrein dan ook. Zodat je in volheid en zonder disbalans je leven mag leiden, zoals God heeft bedoeld.
Meer over dit thema lees je in het #Powerbook ‘Maskers af’. Het #Powerbook is een boek met eerlijke columns over het moederschap, inspirerende artikelen over opvoeden en relaties, plus input voor je geloofsleven. Het komt twee keer per jaar uit. Het #Powerbook ‘Maskers af’ is nu nog te koop via de webshop, dus klik snel op de button hieronder als je meer van dit soort fijns wilt lezen!
Schaf het #Powerbook Maskers af snel aan!

| Oprichtster van Power to the Mama’s | Moeder van twee jongens en een meisje | Getrouwd met Jos | Liefhebber van goede (Italiaanse) wijn | Missionaire ondernemer | Houdt van kleinkunst, schrijven, creëren en aanbidden |