What would Josef and Maria do

Ik vraag me heel vaak af hoe Jezus als kind is geweest en hoe Zijn ouders op Hem reageerden. Je leest hierover niet heel veel details in de bijbel. Of Hij bijvoorbeeld veel alleen speelde, of samen met zijn broers hutten bouwde. Misschien speelde Hij wel prins en prinses met zijn zussen. Ook lees je over zijn eerste jaren niet veel over of Hij altijd gehoorzaam was. Of dat Jezus net als mijn peuterkind regelmatig een driftbui had. “What would Jesus and Maria do”, heb ik mij wel eens hardop afgevraagd als Mads met gebalde vuisten en luide stem duidelijk maakte dat hij het niet eens was met zijn moeder. ;-)

In Lukas 2 vind je heel summier iets terug over de kindertijd van Jezus. Eigenlijk is het eerste echte uitgebreid beschreven event dat Hij op Zijn twaalfde naar de tempel in Jeruzalem gaat. In Lukas 2:52 staat als slot van dat hoofdstuk dat er van het kind Jezus gehouden werd terwijl Hij opgroeide. En ook dat Hij steeds wijzer werd. Over de opvoeding door Jozef en Maria lees je in Lukas 2 niet veel pedagogische tips, maar wel dat ze deden wat de wet van Mozes hen voorschreef. Valt in mijn ogen onder het kopje geloofsopvoeding. Ook mooi.

Jozef en Maria namen Jezus elk jaar mee naar Jeruzalem om Pesach te vieren. Maar toen Hij twaalf was gebeurde er wat. Jozef en Maria waren terug gegaan naar huis, in de veronderstelling dat Jezus met ze meeliep. Pas toen ze thuis kwamen, na een dagenlange voetreis, kwamen ze erachter dat Jezus helemaal niet meegelopen was naar huis. Hij was kwijt! En Maria en Jozef hadden tijdens hun reis niet door dat Hij er niet was. Zelfs zij konden hun kind, het kind van God, uit het oog verliezen.

Het staat niet in de Bijbel beschreven hoe dat schrik moment voor Jozef en Maria was. Maar probeer je het eens in te denken. Je komt thuis maar je twaalf-jarige zoon niet. Terwijl je er zeker van was dat hij meeliep met vrienden. Maar eigenlijk heb je dat ook weer niet goed gecheckt. Misschien vertrouwde je hem daar gewoon in. Je hebt werkelijk geen idee waar hij kan uithangen. Je gaat naar vrienden en familie in de hoop hem daar aan te treffen. Maar je vindt je kind niet. Help! Even een appje sturen met ‘waar ben je?’ ging in die tijd helaas niet op. Weg was echt weg. Ik zou mezelf voor m’n kop slaan en me schuldig voelen van hier tot en met de maan. Ik zou doodsbang zijn. Wat een slechte ouder zou ik mezelf vinden! Misschien dachten de dorpsgenoten van Maria er ook wel zo over. Maria en Jozef zelf waarschijnlijk ook. Er staat niets over de sfeer tijdens hun reis terug naar Jeruzalem, maar het zou me niks verbazen als ze af en toe op elkaar hebben lopen vitten. “Kon je niet beter opletten?!”

Wat we teruglezen in Lukas 2:48 is dat ze boos waren op Jezus toen ze Hem in de tempel aantroffen. Een ook dat ze echt ongerust waren:

48 Toen zijn ouders Hem daar vonden, waren ze boos. Zijn moeder zei tegen Hem: “Kind, hoe kun je zoiets doen? Je vader en ik zijn zó ongerust geweest! We hebben overal naar je gezocht!” 

Jozef en Maria vonden dit echt niet tof. En in plaats van te reageren met “Sorry pa en ma”, zegt Jezus:

49 Maar Hij zei tegen hen: “Waarom heeft u naar Mij gezocht? Wist u dan niet dat Ik bezig moet zijn met de dingen van mijn Vader?” 

Oef… eerst ongehoorzaam zijn door weg te blijven, en dan ook nog eens zo’n brutaal, eigenwijs antwoord waarin Hij ook nog eens God betrekt… je leest het eigenzinnige karakter van Jezus door deze zinnen heen. Jezus had een plan en een opdracht, maar Jozef en Maria begrepen Jezus niet. Zij waren vooral bezorgd en vonden het ongehoorzaam gedrag van Jezus. Ze zaten duidelijk niet op een lijn. Hoe ga je daar als ouder nou mee om?

Hoe vaak gebeurt het ons zelf wel niet, dat we onze kinderen niet volgen. Zeker als ze wat ouder worden en een eigen mening krijgen. Hun persoonlijkheid wordt steeds meer ontwikkeld en ze ontdekken steeds meer hun eigen kunnen, interesses en wil. Nu zouden we zo’n actie van Jezus misschien afschuiven op de puberteit, maar die term bestond toen nog niet.

Als ouder goed met dit proces van het ontdekken van karakters omgaan is een uitdaging. Mijn kinderen zijn pas 1.5 en 3.5. Ik zit aan het begin van deze fase, maar ook ik vind het lastig afstemmen op wie ze zijn en wat ze nodig hebben. Als moeder (en vader) is het echt een kunst om je kind vanaf het begin goed te volgen. Te ontdekken wat het nodig heeft, wat het fijn vindt. Om het karakter te leren kennen zodat je daarop kunt afstemmen. Nog moeilijker is je kind zijn eigen leven laten inrichten, het los te zien van wat jij als ouder het beste zou vinden. Dat kost tijd en aandacht. Maria begreep dat volgens mij naar aanleiding van dit voorbeeld:

50 Maar ze begrepen niet wat Hij bedoelde. 51 Hij ging met hen mee terug naar Nazaret en was gehoorzaam aan zijn ouders. Zijn moeder onthield alles wat er gebeurd en gezegd was en dacht er over na in haar hart. 

Ik vind dit wel het meest boeiende stukje van het hele hoofdstuk als het gaat om het moederschap van Maria. Ze begreep Jezus niet. Maar zijn moeder Maria onthield alles wat er gebeurd en gezegd was en dacht erover na in haar hart. Ze wilde hem kunnen begrijpen. Ze wilde Hem snappen. Daar gaf ze haar aandacht aan. Niet zomaar, maar met haar hele hart.

Aandacht hebben voor karaktereigenschappen van je kinderen is zo belangrijk. Want daardoor weet je hoe ze kunnen reageren op gebeurtenissen. Of ze gevoelig zijn en hoe je ze kunt voorbereiden op nieuwe dingen of veranderingen. Maar ook zie je door de jaren heen waar ze goed in zijn, waar hun interesses liggen en op welke manier hun toekomst vormgeeft. Karakters moeten gebouwd en ontwikkeld worden. Aan ons de schone taak om dat op een goede manier te doen. Best een uitdaging vind ik zelf, zeker met de hedendaagse altijd aanwezige afleiding in de vorm van telefoons, social media en drukke agenda’s.

Jozef en Maria hebben het niet altijd makkelijk gehad als ouders van Jezus, dat blijkt maar weer. Dat vind ik ergens wel fijn en bemoedigend om te lezen, dat zelfs de ouders van Jezus tegen bepaalde situaties aanliepen. Ik hoop dat jij en ik net als Maria moeders zijn die op die momenten met aandacht kijken naar hun kind en over dingen nadenken, met ons hoofd maar zeker ook met ons hart.