Stress: uit je hoofd, in de waarheid

Er zijn van die dagen dat alles vanzelf gaat. Bij het ontbijt knabbelt je kroost tevreden aan een broodje en jij slurpt van je koffie, smeert stapels brood en fluit een vrolijk liedje. Alles loopt volgens plan en iedereen is ruim op tijd netjes gewassen en gestreken op de plek van bestemming.

Maar soms zijn er van die dagen dat niks goed gaat. De hele wereld heeft met elkaar afgesproken om jou vandaag tegen te werken, zo lijkt het. Je kunt het niet meer overzien: de stapels was, de overvolle agenda en de herrie van het gezinsleven. En je moppert en zeurt, terwijl iedereen om je heen terug-moppert en zeurt.

Wat is dat toch?

Als we een stapje terug doen, dan zien we iets interessants. Dat twee dagen ongeveer hetzelfde kunnen verlopen, maar heel verschillend kunnen aanvoelen. Dat we wel vaker te maken hebben met drukte, herrie en rommel, maar dat we dit de ene dag veel beter kunnen handelen dan de andere.  

Het verschil zit ‘m hierin: bij onszelf. Om precies te zijn in ons eigen hoofd. Want kijk: het zijn niet zozeer de feiten die stress opleveren, maar onze gedachten óver die feiten. En hoe we ons vervolgens voelen en hoe we reageren.  

Denken en voelen 

Ik ken dat wel: het is niet de bende in mijn huis waar ik onrustig van word, maar de gedachte dat ik misschien wel een waardeloze huisvrouw ben met zo’n beestenboel. En het is ook niet mijn volle agenda die stress oplevert, maar mijn gedachte dat dit allemaal echt moet en dat ik het niet kan máken om iets af te zeggen.  

En zo kan er van alles in ons hoofd rondspoken, terwijl dit niets meer te maken heeft met de feitelijke situatie. Maar ondertussen hebben je gedachten wel grote invloed op je gevoel. Dat is ook wat gebeurt bij stress: onze overtuigingen in ons hoofd zorgen vaak voor (nog) meer onrust dan de realiteit. Daarom is stress vooral een gevoel, veroorzaakt door een manier van denken.  

Echte pijn 

Natuurlijk zijn sommige omstandigheden verre van ideaal. Als mens krijgen we allemaal te maken met groot en klein verlies, met verdriet en pijn als gevolg. Dat kan van alles zijn: het kwijtraken van geliefden, het verlies van vrijheid vanwege de zorg voor een kind met een beperking, of verdriet om verbroken relaties. We worstelen allemaal in ons leven. En we lijden aan echte pijn, waar geen positief denken aan helpt maar waar je gewoonweg om moet huilen, soms zelfs heel veel.

Maar daarnaast blijft er een ander soort pijn, als gevolg van negatieve gedachtenpatronen. Wat je dénkt als de dag begint met omvallende bekers en kinderruzies (het kan ook nooit normaal hier). Wat je dénkt als je je lange to-do-lijst niet afgekregen hebt (ik ben niet hard genoeg gewerkt). Wat je dénkt als je je eigen geploeter vergelijkt met de gelukkige plaatjes op social media (anderen hebben het altijd beter).  

Zalf voor je ziel 

In ons denken zit dus het probleem. Maar dus ook de weg terug! Want waar veel stress gevolg is van allerlei negatieve overtuigingen in ons hoofd, zet God daar Zijn bevrijdende waarheid tegenover. En als we daarmee de verbinding aangaan, kan er iets veranderen. In ons hoofd en hoe we ons vervolgens voelen. Ik moet hierbij gelijk denken aan mijn dooptekst, Jeremia 29:11 

“Want Ik weet, welke gedachten Ik over u koester, luidt het woord des Heren, gedachten van vrede en niet van onheil, om u een hoopvolle toekomst te geven.” (NBG) 

Jeremia 29:11

Ik weet hoezeer gedachten invloed kunnen hebben op gevoel, dus deze tekst kwam als een geschenk uit de hemel toen ik ‘m kreeg. Het is een zalf voor je ziel om verbinding te maken met hoe God over je denkt, in plaats van hoe je tegen jezelf aan kunt kijken. De Bijbel staat trouwens vol met krachtige, bevrijdende waarheden om je mee te verbinden. En daarmee maak je direct een belangrijke stap in de richting van minder stress: onze eigen negatieve gedachten loslaten en God geloven op Zijn woord. Niet langer geloven in ons eigen oordeel, maar in plaats daarvan een hartsverbinding maken met wat God zegt.  

Hoe dat eruit ziet? 

Het is een groeiproces dat ons leven lang duurt: onze gedachtewereld laten vernieuwen door Gods Geest. Maar stap voor stap leer je verbinding te maken met Zijn waarheid. Dus waar je jezelf soms een dikke onvoldoende kunt geven voor je aanmodder-moederschap, mag je toch geloven dat Gods genade altijd genoeg is. En als je ’s ochtends soms moe uit bed wordt na een gebroken nacht, mag je weten dat je door God alles kunt doen omdat Hij je kracht geeft. En als je weleens verzucht dat bepaalde fases nooit over lijken te gaan, mag je tegelijkertijd weten dat de tijden in Gods hand zijn. En als je gestrest wordt van alle dingen die je van jezelf moet doet, mag je gelukkig geloven dat Gods liefde en genade niet afhankelijk zijn van je eigen prestaties.  

En zo kan ik nog wel doorgaan… 

Lieve mama’s, laten we het leven niet zwaarder maken dan het is, simpelweg door onze manier van denken. Als je de stress voelt, sta dan stil en vraag je af door welke gedachte deze veroorzaakt wordt. Wees er eerlijk over en trek je gedachtewereld in het licht van Gods Geest. En laat Zijn waarheid vervolgens z’n intrek nemen in je hoofd, je hart en je leven.  

Ik wens je Gods vrede toe, die alle verstand te boven gaat, zoals Paulus schreef in Filippenzen 4:7. En dat Hij je hart én gedachten zal bewaren in Jezus Christus! 

Rianne Zegelaar

Rianne Zegelaar – getrouwd met DJ en mama van Benjamin, Charlotte en Olivia. Coach bij Elkaar Begrijpen, dat stellen, teams en individuen helpt om zichzelf en elkaar beter te begrijpen met behulp van de Life Languages. Check http://www.elkaarbegrijpen.nl